Werk je op een locatie met bewoners met dementie en wil je meer vanuit waarden van de bewoner de zorg organiseren? Maak dan kennis met De Waardenladder tijdens deze workshop. Het is een waardevol instrument dat op een heel praktische en toegankelijke manier zorgteams helpt om de bewoner beter te leren kennen en een betere balans te vinden tussen vrijheid en veiligheid.

De Waardenladder is een interactieve gesprekshulp voor zorg teams gebaseerd op onderzoek in de zorgpraktijk. De Waardenladder bestaat uit een doos met twee sets kaartjes en een speelbord. Door in kleine groepen voor een concrete casus met elkaar verschillende uitspraken en waarden te selecteren en op volgorde van belangrijkheid voor de client te leggen, krijgen zorgteams bij concrete kwesties inzicht in de meespelende waarden bij bewoners, naasten en zorgverleners. Deelnemers aan de workshop kunnen hun eigen casus meenemen en deze gebruiken bij De Waardenladder. Na afloop krijgt elke deelnemer 1 Waardenladder mee om binnen de eigen organisatie te gebruiken.

De Waardenladder is door meerdere VVT organisaties in samenwerking met het LUMC en het Lerend Netwerk ontwikkeld met als doel de zorg en de eventuele onvrijwillige zorg aan te passen en in lijn te brengen met de waarden van de bewoner. Uit praktijkervaring is gebleken dat het gebruik maken van De Waardenladder bijdraagt aan mindere onvrijwillige zorg en bijstelling van de zorgplannen.

Workshop Waardenladder (twee data in het najaar)
– Maandag 22 september 2025 van 14:00 uur tot 16:00 uur
– Maandag 7 november 2025 van 14:00 tot 16:00 uur.
Locatie: volgt (wordt zo centraal mogelijk georganiseerd, eventueel bij één van de deelnemende organisaties).
Deelnamekosten EUR 95,- p.p. exclusief BTW, inclusief 1 Waardenladder.

Voor een goede interactie tijdens de workshop hanteren we een minimum van 10 deelnemers. Het gebeurt niet vaak, maar als we te weinig deelnemers hebben, dan ontvang je daarover bericht. We gaan de workshop dan opnieuw plannen en nodigen je daarvoor uit.

MELD JE AAN

Op 11 juni is ons project De Waardenladder bekroond met een ZonMw Parel. De ZonMw Parel is een ereprijs voor bijzonder goede projecten van ZonMw. Het project is een voorbeeld voor wat ZonMw wil zien in andere projecten, én een voorbeeld voor waar ZonMw voor staat: een bruikbaar resultaat, een succesvolle samenwerking en maatschappelijke impact. Daar zijn we natuurlijk heel trots op!

Spelenderwijs nadenken over vrijheid en veiligheid met de Waardenladder
De Waardenladder helpt zorgteams in de ouderenzorg om in complexe situaties ethisch verantwoorde keuzes te maken over vrijheid en veiligheid. Het is een instrument dat ontwikkeld is met en voor zorgorganisaties. De praktijk vormde het uitgangspunt voor de ontwikkeling van De Waardenladder. Dat heeft geleid tot een heel praktische, toegankelijke en waardevolle tool voor zorgprofessionals, cliënten en naasten en verwanten. Of zoals dr. Dorothea Touwen, mede-ontwikkelaar van de Waardenladder vanuit het LUMC, het zegt: ‘Het leggen van de Waardenladder maakt de zorg beter en zorgvuldiger.’

Een mooie stimulans om door te gaan
‘We zijn natuurlijk ontzettend trots dat we deze erkenning hebben gekregen voor de Waardenladder’, aldus Peter Hoekstra (ontwikkelaar De Waardenladder). ‘We zijn de Waardenladder al aan het doorontwikkelen voor andere doelgroepen, zoals mensen met dementie in de thuissituatie en mensen met NAH. Deze ereprijs is een mooie stimulans om door te gaan. Maar de grootste stimulans is de positieve feedback van zorgorganisaties die de Waardenladder al inzetten. De Waardenladder helpt zorgorganisaties om een betere balans te vinden tussen vrijheid en veiligheid. Het zorgt voor meer vrijheid voor de cliënt en een betere kwaliteit van leven. En daar is het ons om te doen.’

Lees het hele interview hier

 

We praten je graag bij over de lerende netwerken, de verdere ontwikkeling van de Waardenladder en het gedachtegoed Van Zorg naar Leven. Want er is voldoende gebeurd de afgelopen maanden. 

Lerend netwerk Van gesloten naar open
Vanaf september 2023 loopt het lerend netwerk Van gesloten naar open. Met enkele instellingen is kennis opgedaan en gedeeld over hoe te komen tot gesloten op maat. Onderwerpen zoals cultuur, informatieverstrekking, technologie en creativiteit zijn aan de orde gekomen. In juni 2024 wordt dit netwerk afgesloten. 

Bij voldoende animo start na de zomer een nieuwe groep. Meer hierover kun je hier lezen. 

Lerend netwerk Van Zorg naar Leven
We gaan starten met het lerend netwerk Van zorg naar leven. Een beweging die steeds groter begint te worden, waarin een (betere) balans wordt gevonden tussen de leefwereld van de hulpvrager, de wereld van de zorgaanbieder en de omgeving waarin  ondersteuning wordt georganiseerd. Hoe zet je het leven centraal? Wat omvat het gedachtegoed en hoe creëer je een permanente beweging? Hier is lef en liefde voor nodig. Interesse gewekt? Laat het ons weten!

Inspiratiebijeenkomsten Van Zorg naar leven
Naast het lerend netwerk organiseren we samen met collega’s van de samentafel  inspiratiebijeenkomsten voor iedereen die nu al binnen hun organisatie actief is met het realiseren van deze beweging. Deze bijeenkomsten zijn gericht op het delen van kennis en inzichten.

Wil je meer weten over dit lerend netwerk of over de inspiratiebijeenkomsten, neem dan contact op met Peter Hoekstra via Peter@lerend-netwerk.nl

Nieuwe leergang lerend netwerk Vrijheid en Veiligheid
De Wzd blijft een beweeglijke wet die steeds meer van de letter opschuift naar de geest. Maar hoe krijg je iedereen hierin mee? Hoe wordt omgegaan met verwachtingen van de omgeving? Hoe kunnen patronen eenzijdig gericht op veiligheid nu worden doorbroken? Het toepassen van het thema vrijheid, veiligheid en de Wzd is voor veel organisaties nog een complex vraagstuk, omdat dit thema veel verder gaat dan het verantwoorden van onvrijwillige zorg. Verwachtingen, cultuur en verantwoording zijn elementen die hierin meedoen en dus ook in het lerend netwerk aan de orde komen. Meer hierover staat op onze website. 

De Waardenladder
Het afgelopen jaar verzette het lerend netwerk in samenwerking met het LUMC het nodige werk voor de verdere ontwikkeling van De Waardenladder. Voor de huidige waardenladder gericht op intramurale PG zorg worden workshops georganiseerd om ervaring op te doen met De Waardenladder. Tijdens deze workshop kunnen deelnemers met een eigen casus ervaring opdoen met De Waardenladder en krijgen deelnemers na afloop een exemplaar mee. Meer over deze workshop vind je hier. 

Kadotip!
Er zijn inmiddels enkele organisaties die elk team een Waardenladder kado doen. Waarde(n)gedreven zorg ten top!

NIEUW: Waardenladder voor mensen met NAH
In samenwerking met InteraktContour wordt onderzocht hoe de huidige versie van De Waardenladder geschikt kan worden gemaakt voor bewoners met NAH. 

NIEUW: Waardenladder voor mensen met dementie in de thuissituatie
Het langer thuis blijven wonen, creëert steeds meer dilemma’s op het gebied van vrijheid en veiligheid in de thuissituatie. Omdat de thuissituatie een wezenlijk andere omgeving is dan wonen op een zorglocatie, vraagt dit om een nieuwe versie van De Waardenladder. Op dit moment bereidt het LUMC samen met het Lerend Netwerk een ZonMW aanvraag voor om het onderzoek hiervoor gefinancierd te krijgen.

AGENDA Lerend Netwerk

September         Start nieuwe lerende netwerken. Voor data & aanmelden kun je terecht op onze website.
20 september   Online Wzd casuïstiek bespreking (deelname is gratis)
7 oktober           Workshop De Waardenladder
Najaar                Inspiratiebijeenkomst Van Zorg naar Leven

 

 

 

 

De positieve feedback vanuit zorgorganisaties over de Waardenladder voor mensen met dementie in een zorgorganisatie was voor ons reden om de Waardenladder te gaan doorontwikkelen. Het instrument kan ook toegevoegde waarde leveren voor andere doelgroepen. Denk aan mensen met dementie in de thuissituatie (extramurale zorg) en VG en NAH.

Is in jouw organisatie de toepassing van de wet Zorg en dwang een onderwerp van gesprek? Denk je na over de toepassing van onvrijwillige zorg bij mensen met dementie? Hanteert jouw organisatie een Open Deuren beleid, maar levert dat soms vragen op over de veiligheid van bewoners met dementie? De onlangs gelanceerde Waardenladder kan jullie helpen!

De Waardenladder?
De Waardenladder is een interactieve gesprekshulp voor zorgteams gebaseerd op onderzoek in de zorgpraktijk.* Het instrument is op 22 mei gelanceerd tijdens een breed bezocht zorgsymposium.

De Waardenladder is een instrument in spelvorm. Het bestaat uit  een doos met twee sets kaartjes en een speelbord. In kleine groepjes selecteer je voor een concrete casus met elkaar verschillende uitspraken en waarden die passen bij de casus. Deze waarden leg je vervolgens  op volgorde van belangrijkheid voor de client. Zo krijgen zorgteams op een heel praktische en toegankelijke manier inzicht in de waarden die meespelen bij bewoners, naasten en zorgverleners.

Het toepassen van de Waardenladder resulteert in:

• concrete afspraken voor de beste aanpak
• een zorgvuldige toepassing van de Wet Zorg en Dwang (Wzd)
• een eenduidige aanpak binnen teams
• bewustwording van vrijheid en veiligheid van de client
• een toename van waardengedreven zorg

De ruim 70 deelnemers van het symposium waren erg enthousiast over het toepassen van De Waardenladder. Het gaf nieuwe inzichten in het maken van afwegingen tussen vrijheid en veiligheid.

Wilt u ook uw zorgteams meer vanuit waarden de afwegingen laten maken tussen vrijheid en veiligheid? Dan kunt u de waardenladder via www.lerend-netwerk.nl bestellen. Na het voldoen van de betaling zal de Waardenladder worden toegestuurd.

De Waardenladder kost 65,- per stuk, inclusief btw en verzendkosten. 

* De Waardenladder is gebaseerd op de resultaten van het onderzoek Vrijheid en veiligheid. Het onderzoek is uitgevoerd door het LUMC en heeft plaatsgevonden onder de deelnemers van het lerend netwerk Vrijheid en Veiligheid en is financieel mogelijk gemaakt door ZonMW

Extramuraal wordt de Wzd, die sinds 1 januari 2020 in werking is getreden, nog weinig toegepast. De praktijktuin biedt de mogelijkheid om hobbels die worden ervaren bij de implementatie aan te pakken. Denk bijvoorbeeld aan het deels ontbreken van een multidisciplinaire overleg- en samenwerkingsstructuur of missende randvoorwaarden zoals betaaltitels. Met de praktijktuinen wil de Regiegroep Extramurale Wzd de implementatie van de Wzd in de extramurale setting een stevige impuls geven. Organisaties die willen deelnemen aan de praktijktuinen kunnen zich aanmelden. 

Méér dan een stappenplan

Daarmee is de Wet Zorg en Dwang veel meer dan het doorlopen van het stappenplan. Voor vooral locaties raakt de wet ook de cultuur onder medewerkers, de verwachtingen van verwanten en de verantwoordelijkheden die door de hele organisatie heen zijn belegd. Bewust of onbewust kunnen deze aspecten leiden tot onvrijwillige zorg.

Een voorbeeld van cultuur is het doen van controlerondes in de nacht. Dit kan als vervelend worden ervaren door bewoners en niet bij elke bewoner zal het nodig of gewenst zijn. Wanneer medewerkers tijdens het inwerkproces horen dat nachtelijke rondes gemaakt dienen te worden, dan is het de cultuur van de locatie die leidt tot onvrijwillige zorg.

Valse verwachtingen?

Een voorbeeld van verwachtingen zijn die van verwanten over de zorg en de veiligheid. Verwanten kunnen een beeld hebben van maximale veiligheid doordat er bijvoorbeeld 24/7 deskundigheid aanwezig is en bewoners op voorhand, zonder noodzaak achter een gesloten deur komen. Met alle goede intenties worden deze verwachtingen bevestigd omdat professionals graag de zorg overnemen.

Het creëren van de juiste verwachtingen in het verhuisproces kan veel onvrijwillige zorg, die voortkomt uit de verwachting van een veilige omgeving, voorkomen. Hier ligt een grote rol voor cliëntadviseurs. Zij kunnen op voorhand de verwachtingen managen over vrijheid en veiligheid en het beeld schetsen dat ondanks de 24/7 aanwezigheid van deskundigen, incidenten nog steeds kunnen voorkomen. 

Draagvlak

Ook verantwoordelijkheden kunnen leiden tot een vorm van vrijheidsbeperking of onvrijwillige zorg. Het ‘niet-in-mijn-dienst’ is er een voorbeeld van. Medewerkers voelen niet de ruimte om geaccepteerde risico’s ook daadwerkelijk te accepteren, vanwege hun verantwoordelijkheidsgevoel.

Maar dit geldt ook voor leidinggevenden tot aan de Raad van Toezicht toe. Wanneer de lijn niet uitstraalt dat er een wereld is van weloverwogen geaccepteerde risico’s, zullen uiteindelijk bewoners niet de ruimte krijgen, waar ze mogelijk behoefte aan hebben.

Het werken van vrijheid, waarbij veiligheid op maat georganiseerd dient te worden vanuit het principe dat een bewoner vrijheid heeft en het accepteren van weloverwogen risico’s dient  steun te krijgen vanuit de hele lijn. Deel daarom niet alleen het beleid met uitvoerende professionals, maar betrek ook de lijn tot en met de RvT er bij en vraag iedereen of ze achter het beleid kunnen staan.

Verantwoordelijkheden

De Wet Zorg en Dwang is daarom meer dan een stappenplan. Het kennen van bewoners, hun rechtspositie, het creëren van de juiste verwachtingen, cultuur en verantwoordelijkheden zijn aspecten die met de komst van deze wet om aandacht vragen.

Hoe kan dit geadresseerd worden? Begin eens met jezelf de vragen te stellen ‘Wat zou de bewoner zelf willen’ en ‘Is het erg?’. Deze vragen kunnen door de hele organisatie heen gesteld worden. De antwoorden op deze vragen maakt iedereen bewust van verantwoordelijkheden, normaliseert mogelijke onnodige beperkingen of leidt tot sterke argumenten waarom iets daadwerkelijk voorkomen dient te worden.