Gespreksleidraad Onvrijwillige zorg
Welke vragen stel je met elkaar, wanneer je op het punt komt dat je overweegt om onvrijwillige zorg in te zetten?
Het gedrag dat als probleem wordt gezien is de aanleiding. Om dit te bespreken zijn diverse methodieken ontwikkeld, zoals GRIP en ABC-s. Daarbij missen er echter twee punten, die wij onontbeerlijk vinden in de zoektocht om onvrijwillige zorg te voorkomen als het kan. In onze gespreksleidraad zijn beide punten geïntegreerd.
Punt 1: Welke kenmerken van de betreffende cliënt van invloed zijn op de oplossing?
Dat kunnen bijvoorbeeld waarden zijn (privacy hoog in het vaandel, zorg voor het uiterlijk, zelfstandigheid) of behoeften (geborgenheid, nabijheid, bewegingsvrijheid, contacten).
Cameratoezicht in een kamer van iemand die privacy altijd hoog in het vaandel had staan, klopt niet. Privacy is ook een groot goed. Maar tegelijkertijd is het bij iemand die geborgenheid zoekt vaak niet zo’n issue om in de nacht de kamer op te komen. Dat geeft vooral gevoel van nabijheid en veiligheid. Zoek dus een oplossing die past bij de persoon.
We vatten dit punt samen in de vraag: Om wie gaat het?
Punt 2: Een controle voor onszelf: Is het erg? Zo ja, voor wie?:
In de praktijk blijken we nogal eens risico’s te willen vermijden, die eigenlijk helemaal niet zo’n groot risico zijn. Wanneer iemand aan een gesloten deur staat te rammelen, wil dat niet altijd zeggen dat hij of zij ook de benen neemt wanneer de deur ontgrendeld zou zijn. Het gevoel opgesloten te zijn is voor veel bewoners erger dan het verlangen om te vertrekken.
Maar bovendien: als iemand daadwerkelijk vertrekt, wat zijn dan de risico’s? Hoe groot zijn die werkelijk? Durven we geaccepteerde risico’s af te spreken?
En dan de gewetensvraag: voor wie is dat dan erg?
Voor de bewoner zelf? Of voor de familie die bang is dat er iets gebeurt? Voor het imago van de organisatie? Of zijn wij zélf bang voor onze verantwoordelijkheid als er iets met onze bewoners gebeurt? Ken je de gedachte: goed idee, maar wát als het in mijn dienst gebeurt…….?
De laatste stap in de leidraad gaat over goed registreren in het ECD. Dat is belangrijk om methodisch te kunnen werken aan het probleemgedrag en te blijven zoeken naar het afbouwen van onvrijwillige zorg, wanneer dat toch de beste oplossing blijkt.
Voel je vrij de gespreksleidraad zelf te gebruiken. We horen graag ervaringen en verbetertips terug. Mail ons op lerendnetwerk@desamentafel.nl of inegalle@werf12.nl